Από την 1η Ιανουαρίου 2015 μέχρι σήμερα η Κύπρος δεν έχει συμμορφωθεί με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν έχει επιβάλει τον ελάχιστο ειδικό φόρο κατανάλωσης (€0,021/L) στα καύσιμα που χρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς.
Ο υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Νίκος Κουγιάλης απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή κ. Κυριάκου Χατζηγιάννη σχετικά με την παραχώρηση ποσότητας πετρελαίου κίνησης στους αγρότες ανάλογα με την ποσότητα χρωματισμένου πετρελαίου που χρησιμοποιούν εξήγησε πως από τον Ιούλιο του 2013 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την επέκταση του υφιστάμενου καθεστώτος φορολόγησης γεωργικού πετρελαίου για κάλυψη και μέρους του γεωργικού πετρελαίου κίνησης στα οχήματα που χρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς.
Το συγκεκριμένο Καθεστώς, το οποίο από το 2003 εφαρμόζεται από το Τμήμα Τελωνείων, προνοεί μηδενικό φόρο κατανάλωσης στο «χρωματισμένο» πετρέλαιο και βασίζεται στους Περί Παραχώρησης Αφορολόγητου Πετρελαίου για Γεωργικούς Σκοπούς Κανονισμούς του 2003, καθώς και στην Οδηγία 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου, σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας.
Το Γραφείο του Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων (ΓΕΕΚΕ) ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επέκταση του προαναφερόμενου Καθεστώτος «χρωματισμένου» πετρελαίου και στο πετρέλαιο κίνησης στα οχήματα που χρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς και τότε διαφάνηκε ότι η Επιτροπή δεν είχε υπόψη της το υφιστάμενο Καθεστώς φορολόγησης γεωργικού πετρελαίου που εφάρμοζε το Τμήμα Τελωνείων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προέβηκε σε σχετική διερεύνηση και αποφάσισε την έγκριση της εφαρμογής του υπό αναφορά Καθεστώτος μέχρι τις 30/06/2014 που ίσχυαν οι Κοινοτικές Κατευθυντήριες Γραμμές για τη Γεωργία 2007-2013, στις οποίες εμπίπτει η εφαρμογή του Καθεστώτος.
Οι νέες Κατευθυντήριες Γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις στον γεωργικό και δασοκομικό τομέα και στις αγροτικές περιοχές για την περίοδο 2014-2020, οι οποίες εφαρμόζονται από 1/7/2014, δεν προνοούν μηδενικό συντελεστή φορολόγησης για το αγροτικό πετρέλαιο. Σημειώνεται ότι, όπως έχει διαμορφωθεί το Κοινοτικό Κεκτημένο, δίνεται η δυνατότητα στο Κράτος Μέλος, μέσω του Άρθρου 44 του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (EE) αριθ. 651/2014 και του Άρθρου 8 (2) της Οδηγίας 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου, να επιβάλει έναν ελάχιστο συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο, αντί μηδενικό συντελεστή που ίσχυε μέχρι 30/06/2014.
Ως εκ τούτου, για την περίοδο 1/07/2014-31/12/2014 καταβλήθηκαν προσπάθειες και επιτεύχθηκε από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία μας στην EE έγκριση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας για εφαρμογή Ειδικού Καθεστώτος, το οποίο αφορά την εφαρμογή μηδενικού ειδικού φόρου κατανάλωσης για το γεωργικό πετρέλαιο, συμπεριλαμβανομένου και πετρελαίου κίνησης για γεωργικούς σκοπούς. Η μέγιστη ποσότητα αγροτικού πετρελαίου για τη συγκεκριμένη περίοδο που θα τύχει φορολόγησης με μηδενικό συντελεστή είναι 15.000.000 λίτρα.
Ουσιαστικά, ο προαναφερόμενος Απαλλακτικός Κανονισμός υποχρεώνει το Τμήμα Τελωνείων να αλλάξει το Καθεστώς του «χρωματισμένου» πετρελαίου, έτσι ώστε να επιβληθεί στα καύσιμα που χρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς ελάχιστος συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης €0,021/L, αντί ο μηδενικός συντελεστής που ίσχυε μέχρι 30/06/2014.
Σκοπός των προτεινόμενων Κανονισμών και του Νομοσχεδίου που έχει ετοιμάσει και καταθέσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων το Τμήμα Τελωνείων είναι η κατάργηση από το Τμήμα Τελωνείων του Υπουργείου Οικονομικών των περί Παραχώρησης Αφορολόγητου Πετρελαίου για Γεωργικούς Σκοπούς Κανονισμών του 2003, Κ.Δ.Π. 50/2003, για συμμόρφωση της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις διατάξεις του νέου Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (EE) αρ. 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014.
Συνεπώς, με βάση τα πιο πάνω διαφαίνεται ότι από 1/01/2015 μέχρι και σήμερα η Κύπρος δεν έχει συμμορφωθεί με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν έχει επιβάλει ακόμα τον ελάχιστο ειδικό φόρο κατανάλωσης (€0,021/L). Συγκεκριμένα, εκκρεμεί η ψήφιση του σχετικού Νομοσχέδιου και των Κανονισμών που έχει ετοιμάσει και καταθέσει το Τμήμα Τελωνείων.
Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ως αντισταθμιστικό μέτρο για την επιβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο χρωματισμένο πετρέλαιο που χρησιμοποιείται για γεωργικούς σκοπούς, υπέβαλε Πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο, η οποία εγκρίθηκε με την Απόφαση του με αρ. 78.131 και ημ. 23/12/2014. Με βάση την Απόφαση αυτή, ανατέθηκε στο Υπουργείο (ή σε Τμήμα του) η εφαρμογή του νέου Σχεδίου κρατικών ενισχύσεων για το γεωργικό πετρέλαιο κίνησης, μέσω του οποίου το κράτος θα καταβάλλει ενίσχυση για το πετρέλαιο κίνησης στα οχήματα που χρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς συνολικού ετήσιου ύψους €1.100.000 και για ποσότητα που δεν θα υπερβαίνει το 10% της συνολικής κατανάλωσης «χρωματισμένου» πετρελαίου. Συγκεκριμένες πρόνοιες του Σχεδίου έχουν αναθεωρηθεί/τροποποιηθεί από το Υπουργείο στις 30/09/2015 (επισυνάπτεται το τελικό αναθεωρημένο Σχέδιο).
Για την εφαρμογή του νέου Σχεδίου, το Τμήμα Τελωνείων θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει το ειδικό καθεστώς φορολόγησης γεωργικού πετρελαίου, δεδομένου ότι θα προσαρμόσει τη σχετική Κυπριακή Νομοθεσία, ώστε να είναι συμβατή με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, δηλαδή να εφαρμόσει τον ελάχιστο ειδικό φόρο κατανάλωσης. Συνεπώς, το αντισταθμιστικό μέτρο (νέο Σχέδιο) είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την επιβολή ελάχιστου ειδικού φόρου κατανάλωσης από το Τμήμα Τελωνείου και ως εκ τούτου, για να εφαρμοστεί, πρέπει να προηγηθεί η επιβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης.
Δικαιούχοι στο υπό αναφορά Σχέδιο είναι οι γεωργοκτηνοτρόφοι, αλιείς και δασοκόμοι που συμμετέχουν και επωφελούνται από το Καθεστώς φορολόγησης γεωργικού «χρωματισμένου» πετρελαίου που εφαρμόζει το Τμήμα Τελωνείων, οι οποίοι λαμβάνουν «χρωματισμένο» πετρέλαιο για τη συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς και έχουν στην κατοχή τους οχήματα που χρησιμοποιούν για γεωργικούς σκοπούς. Συγκεκριμένα, ο αιτητής θα πρέπει:
Να είναι πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) που συμμετέχει στο Καθεστώς φορολόγησης γεωργικού «χρωματισμένου» πετρελαίου που εφαρμόζει το Τμήμα Τελωνείων και έχει εγκριθεί από το Διευθυντή του Τμήματος Τελωνείων ως δικαιούχος χρήστης «χρωματισμένου» πετρελαίου, εφόσον τούτο χρησιμοποιείται σε γεωργικά μηχανήματα ή αλιευτικά σκάφη.
Να είναι νόμιμος κάτοχος οχήματος/οχημάτων (μονοκάμπινο, διπλοκάμπινο, βαν ή φορτηγό), το οποίο να χρησιμοποιεί για γεωργικούς σκοπούς. Δεν είναι επιλέξιμα τα σαλούν αυτοκίνητα. Επίσης δεν είναι επιλέξιμα τα οχήματα που είναι εγγεγραμμένα σε άλλο άτομο, εκτός από σύζυγο.
Να συνεχίσει να χρησιμοποιεί κανονικό πετρέλαιο κίνησης στα επιλέξιμα οχήματα που χρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς.
To ποσό της ενίσχυσης θα αφορά την επιστροφή ποσού που ισοδυναμεί με τη διαφορά μεταξύ του πραγματικού ειδικού φόρου κατανάλωσης (€0,45/L, έτος 2014) και του ειδικού φόρου κατανάλωσης (€0,021/L, έτος 2014). Το ποσό της ενίσχυσης δεν θα ξεπερνά το 10% του ειδικού φόρου κατανάλωσης που αντιστοιχεί στην ποσότητα «χρωματισμένου» πετρελαίου που καταναλώθηκε κατά τη συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς. Σημειώνεται ότι, επειδή με βάση το Άρθρο 44 του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (EE) αριθ. 651/2014 και το Άρθρο 8 (2) της Οδηγίας 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου επιβάλλεται η φορολόγηση του γεωργικού πετρελαίου με έναν ελάχιστο (€0,021/L) συντελεστή αντί με μηδενικό συντελεστή, από την 1/01/2015 και μέχρι την ημερομηνία που το Τμήμα Τελωνείων θα θέσει σε εφαρμογή τον εν λόγω ελάχιστο ειδικό φόρο κατανάλωσης θα αφαιρείται από την καταβολή της ενίσχυσης η διαφορά του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο «χρωματισμένο» πετρέλαιο.
Για την εφαρμογή του Σχεδίου πρέπει να προβλέπονται σχετικές πιστώσεις στους ετήσιους Προϋπολογισμούς του Υπουργείου ύψους €1.100.000. Για την περίοδο 2015-2021, υπολογίζεται ότι ο συνολικός προϋπολογισμός για τη λειτουργία του Σχεδίου δεν θα υπερβαίνει το ποσό των €7.150.000.
Προϋπόθεση για την προκήρυξη του Σχεδίου είναι η ψήφιση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων του Νομοσχεδίου και των ειδικών Κανονισμών που έχουν κατατεθεί στη Βουλή από το Τμήμα Τελωνείων. Σημειώνεται επίσης ότι, μετά από απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, η οποία έχει συμπεριληφθεί στο αναθεωρημένο Σχέδιο, οι δικαιούχοι ενίσχυσης πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων. Το Μητρώο Αγροτών αναμένεται να προκηρυχθεί τον Μάρτιο του 2017. Συνεπώς, αμέσως μετά, είναι δυνατό να ακολουθήσει η προκήρυξη του Σχεδίου για το πετρέλαιο κίνησης στα οχήματα που χρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς.
Τέλος, για την ορθή εφαρμογή του Σχεδίου προωθείται η διαδικασία ετοιμασίας λογισμικού συστήματος από το Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας “Αριάδνη”. Το Υπουργείο βρίσκεται σε συνεργασία με όλα τα εμπλεκόμενα Τμήματα για την έγκαιρη ετοιμασία του λογισμικού.