Μόλις μια βδομάδα μας χωρίζει από την ανακοίνωση των εταιρειών στις οποίες θα ανατεθούν τα τεμάχια 6,8 και 10 της κυπριακής ΑΟΖ. Η 20ή Νοέμβρη έχει καθοριστεί ως η μέρα που θα ξεκινήσει ακόμα ένας μεγάλος και κρίσιμος κύκλος για το ενεργειακό μέλλον της χώρας.
Σύμφωνα με την προκήρυξη του Γ’ Γύρου Αδειοδότησης η αναμενόμενη μέρα ανακοίνωσης των αναδόχων εταιρειών ή κοινοπραξιών για τα τρία τεμάχια είναι η 20ή Νοεμβρίου, δηλαδή 120 μέρες μετά την υποβολή των προτάσεων των διεκδικητών, μια διαδικασία η οποία ολοκληρώθηκε στις 22 του περασμένου Ιούλη ενώ η απόφαση για προκήρυξη του Γ’ Γύρου Αδειοδότησης λήφθηκε από την κυβέρνηση στις 23 Μαρτίου.
Όπως αναφέρει και δημοσίευμα της εφημερίδας Φιλελεύθερος η αξιολόγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Υδρογονανθράκων, είναι στο τελικό της στάδιο. Η Επιτροπή θα δώσει τις εισηγήσεις της στον υπουργό Ενέργειας ο οποίος ακολούθως θα υποβάλει τις δικές του εισηγήσεις στο Υπουργικό. Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας με την επιστροφή του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Λακκοτρύπη από την περιοδεία του σε χώρες της Ευρώπης, θα συντονίσει την ημερομηνία, κατά την οποία θα παρουσιάσει τις εισηγήσεις του για αναθέσεις των τριών τεμαχίων της κυπριακής ΑΟΖ σε μια από τις αμέσως επόμενες συνεδρίες του Υπουργικού Συμβουλίου.
Ακολούθως, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που τέθηκε με το έγγραφο των διαδικασιών του Γ’ γύρου αδειοδότησης, σε ένα μήνα από την ανακοίνωση των επιλεγέντων μνηστήρων, θα πρέπει να έχουν καταλήξει οι τελικές διαπραγματεύσεις επί των συμβολαίων ανάθεσης και να υπάρξει έγκριση από το Υπουργικό.
Έξι μήνες ακριβώς μετά την υποβολή προσφορών, που είναι η 18η Ιανουαρίου 2017, είναι η αναμενόμενη ημερομηνία που ορίστηκε για υπογραφή των συμβολαίων, ώστε οι ανάδοχοι των τριών τεμαχίων να ξεκινήσουν εντατική προετοιμασία για πρόσθετες γεωλογικές και άλλες έρευνες και να προχωρήσουν σε καθορισμό στόχων για γεωτρήσεις.
ΤΟ 10 ΤΟ ΚΑΛΟ
Η επιλογή για το τεμάχιο «10» θα είναι η πιο δύσκολη καθώς υπάρχουν τέσσερις εξαιρετικά ισχυροί διεκδικητές. Οι τρεις κοινοπραξίες, EXXON-MOBIL με QATAR PETROLEUM, ΕΝΙ με TOTAL και Cairn Energy με Delek και Avner και τέλος η STATOIL μόνη της. Το τεμάχιο 8 το διεκδικεί η ΕΝΙ και το τεμάχιο 6 η κοινοπραξία ΕΝΙ-TOTAL.
Με αυτά τα δεδομένα η κυβέρνηση θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων να αποκλείσει έναν από τους δύο σοβαρούς διεκδικητές, τη νορβηγική Statoil ή την κοινοπραξία EXXON-MOBIL - QATAR PETROLEUM που για πρώτη φορά έδειξαν ενδιαφέρον για την κυπριακή ΑΟΖ. Ωστόσο, δεν αποκλείεται μελλοντικά να δημιουργηθούν συνθήκες για δημιουργικές λύσεις, που να επιτρέψουν να μη χαθεί το ενδιαφέρον τέτοιων κολοσσών, με γεωπολιτική, οικονομική και τεχνολογική σημασία για την Κύπρο.
Σύμφωνα και με το ρεπορτάζ, αν οι αιτήσεις της ΕΝΙ για το 8 και της κοινοπραξίας της με την TOTAL για το 6, είναι ικανοποιητικές, είναι φανερό ότι είναι κοντά στο να αναδειχθούν ως επιλεγέντες, ενώ ανοικτή είναι και η διεκδίκηση του 10. Αυτό σημαίνει ότι από τα 13 τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ, τα έξι τεμάχια (2, 3, 9, 11, 6 και 8) από τα οκτώ που διατέθηκαν στους τρεις γύρους αδειοδότησης, θα είναι κάτω από την ανάθεση έρευνας και εκμετάλλευσης με τις ΕΝΙ και ΤΟΤΑL.
Επίσης, πρέπει να σημειωθεί η γεωπολιτική σημασία της διεκδίκησης του 6 από την γαλλο-ιταλική κοινοπραξία των δύο κολοσσών, σε σχέση με τις επεκτατικές διεκδικήσεις της Τουρκίας.
ΕΞΤΡΑ ΕΣΟΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΠΟΝΟΥΣ
Αισθητά αναμένεται να είναι και τα μπόνους που θα εισπράξει λίγες μέρες μετά την υπογραφή των συμβολαίων για τα τρία τεμάχια το κράτος –της τάξης των αρκετών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Λόγω του ότι το Ταμείο Υδρογονανθράκων δεν έχει ιδρυθεί, προφανώς θα μπουν στα κρατικά ταμεία, ενισχύοντάς τα με επιπλέον έσοδα από τις αρχές του νέου έτους.
Τα οικονομικά ανταλλάγματα που προσφέρει ο αιτών προκειμένου να λάβει την άδεια, είναι ένα από τα τρία βασικά κριτήρια από την αξιολόγηση των οποίων θα κριθεί το τελικό αποτέλεσμα και η αξιολόγηση των διεκδικητών.
Τα άλλα δυο είναι οι τεχνικές και οικονομικές δυνατότητες των αιτούντων, οι τρόποι με τους οποίους ο αιτών προτίθεται να εκτελέσει τις δραστηριότητες που προβλέπονται στην άδεια. Υπάρχει και ένα τέταρτο κριτήριο που αφαιρεί βαθμούς: Είναι η τυχόν έλλειψη αποτελεσματικότητας και ευθύνης που επέδειξε ο αιτών στο πλαίσιο προηγούμενης άδειας ή εξουσιοδότησης, οποιασδήποτε μορφής, σε οποιανδήποτε χώρα του κόσμου.