Η προοπτική της ηλεκτρικής διασύνδεσης με τη χρήση φυσικού αερίου μεταξύ της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ επιστρέφει στο προσκήνιο. Το ζήτημα θα είναι ένα από τα κύρια θέματα που θα τεθούν επί τάπητος στην τριμερή συνάντηση των υπουργών Ενέργειας των τριών χωρών στην Αθήνα, στις 29 Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού Γιώργου Λακκοτρύπη η συνάντηση αυτή θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική καθώς αποτελεί συνέχεια της καθοριστικής συνάντησης στις αρχές του 2016 στη Λευκωσία. Τότε, επικυρώθηκε η διακήρυξη της Λευκωσίας για τη συνεργασία των τριών χωρών για την ενέργεια.
Ο κ. Λακκοτρύπης επιβεβαίωσε τα χρονοδιαγράμματα σε τρεις φάσεις για το πώς θα ξεκινήσει η διασύνδεση μεταξύ των τριών χωρών. Όπως είπε, θα προωθηθεί κοινή παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με τη χρήση φυσικού αερίου και τη διοχέτευση του στην ΕΕ, το οποίο χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντική προοπτική.
Απαντώντας σε ερώτηση κατά πόσο ο αγωγός Eastmed θα μπει σε δεύτερη φάση ο υπουργός Ενέργειας ξεκαθάρισε ότι κάτι τέτοιο δεν έχει αποφασιστεί και ότι το όλο θέμα είναι στο τραπέζι προς συζήτηση.
Ο Easte Med θεωρείται ότι θα δώσει διέξοδο στα κοιτάσματα ΦΑ της Ανατολικής Μεσογείου στην ευρωπαϊκή αγορά. Το έργο έχει εγκριθεί από την Κομισιόν ωστόσο μέχρι στιγμής ελάχιστα έγιναν για την υλοποίησή του με αποτέλεσμα πολλοί να θεωρούν ότι έχει ναυαγήσει. Από την πλευρά του ο κ. Λακκοτρύπης υποστήριξε ότι μαζί με άλλες επιλογές, παραμένει και αυτό υπό εξέταση.
Όπως είπε, αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη βιωσιμότητας που θα καταδείξει τόσο την τεχνική όσο και την οικονομική βιωσιμότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος. Ελπίδα όλων είναι ότι οι μελλοντικές ανακαλύψεις θα μπορούν να στηρίξουν ένα έργο σαν αυτό καθώς με τις υφιστάμενες ποσότητες η πραγματοποίησή του χαρακτηρίζεται ως ανέφικτη.
Έντονη Κινητικότητα
Πάντως τα ελληνικά δημοσιεύματα κάνουν λόγο για έντονη κινητικότητα γύρω από τον αγωγό East Med (Eastern Mediterranean Pipeline). Στις αρχές Οκτωβρίου, η εταιρεία ΥΑΦΑ - Ποσειδών ΑΕ, στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ (Δημόσια Επιχείρηση Αερίου) και η ιταλική Edison, διοργανώνει στην Αθήνα ενημερωτικό σεμινάριο. Στόχος είναι να παρουσιαστούν στα άμεσα ενδιαφερόμενα μέρη τα αποτελέσματα των τεχνικών και οικονομικών μελετών του έργου, οι οποίες ολοκληρώθηκαν πρόσφατα, και να καθοριστούν από κοινού τα επόμενα βήματα για την περαιτέρω ωρίμασή του.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα στο vima.gr οι τεχνικές μελέτες που ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο από την κοινοπραξία Intecsea - C&Μ Engineering επιβεβαίωσαν ότι το έργο είναι τεχνικά εφικτό, αυξάνοντας μάλιστα δυναμικότητα του αγωγού στα 10 δις κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως προς την Ευρώπη.
Παράλληλα, ολοκληρώθηκε και η μελέτη εμπορικών, οικονομικών και γεωστρατηγικών επιπτώσεων (της εταιρείας IHS CERA), η οποία επιβεβαιώνει την οικονομική ανταγωνιστικότητα του έργου και παρουσιάζει περισσότερα ποιοτικά και γεωπολιτικά πλεονεκτήματα για τον East Med έναντι των υπολοίπων εναλλακτικών εξαγωγής του φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ.
Κοιτάσματα από Ισραήλ και Κύπρο
Η δυνατότητα κατασκευής του East Med ξεκίνησε να διερευνάται από τη ΔΕΠΑ το 2011 με αρχικό σχεδιασμό μεταφοράς ανά έτος 8 δισ. κ.μ. ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου, από τα κοιτάσματα της Λεβαντίνης προς την Ευρώπη. Η αφετηρία του αγωγού θα είναι υποθαλάσσια από τα ισραηλινά κοιτάσματα προς το Βασιλικό της Κύπρου, θα συνεχίζει την όδευσή του προς τις ακτές της Κρήτης και ακολούθως μέσω της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδος προς την Ιταλία, μέσω του διασυνδετηρίου αγωγού IGI-Poseidon (Ποσειδών). Ο East Med αποτελεί έργο Ευρωπαϊκού Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) καθώς θεωρείται ότι συνεισφέρει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης μέσω της διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας αερίου. Ετσι, η Κομισιόν είχε εγκρίνει επιχορήγηση του 50% των τεχνικών και οικονομικών μελετών συνολικού προϋπολογισμού €4 εκατ., από τους πόρους του προγράμματος «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).
Το κόστος κατασκευής του αγωγού, με ετήσια δυναμικότητα 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου, μέχρι την Ιταλία (δηλαδή συμπεριλαμβανομένου του υποθαλάσσιου αγωγού «Ποσειδών» από τις ακτές της Θεσπρωτίας στο Οτράντο της Ιταλίας) υπολογίζεται σε περίπου €6,2 δισ., με βάση το ισχύον χρονοδιάγραμμα του έργου και υπό την προϋπόθεση ότι θα ξεκινήσουν άμεσα οι επόμενες φάσεις ανάπτυξής του.