Με τη ναυτιλιακή βιομηχανία να αποτελεί το 7% του κυπριακού ΑΕΠ, δημιουργώντας θέσεις εργασίας για 4.500 υψηλά καταρτισμένους υπαλλήλους και 55.000 ναυτικούς, οι εξελίξεις στον κλάδο διεθνώς παρακολουθούνται με ιδιαίτερη προσοχή.
Έτσι αντιμετωπίστηκε και η τάση που παρατηρείται για στροφή προς το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Ειδικότερα, ευρωπαίοι και έλληνες εφοπλιστές αναζητούν εναλλακτικές λύσεις στοχεύοντας στην μείωση του κόστους καυσίμων αλλά και στην εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για την μείωση των εκπομπών ρύπων. Ήδη, κάποιες ελληνικές εταιρείες στράφηκαν σε φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες όπως το LNG καταβάλλοντας παράλληλα προσπάθεια απεξάρτησης από άλλα δαπανηρά καύσιμα όπως είναι το πετρέλαιο.
Η ελληνική ναυτιλία πρωτοστάτησε στην Ευρώπη στην χρήση LNG στις ακτοπλοϊκές μεταφορές ενώ έχουν αυξηθεί τα πλοία που ναυπηγούνται με προδιαγραφές να καίνε LNG. Το υγροποιημένο φυσικό αέριο χρησιμοποιείται για επιβατικά και εμπορικά πλοία και αποτελεί την απάντηση στην απεξάρτηση από το πετρέλαιο και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
Όσον αφορά στα πλοία μεταφοράς LNG, οι Έλληνες υπήρξαν από τους πρώτους που στράφηκαν στην αγορά LNG (στις αρχές του 2000). Ήδη, οι ελληνικές ναυτιλιακές έχουν επενδύσει 1,8 δισ. δολάρια για την αγορά 11 νέων πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου και αυτή η στροφή σε πλοία που καίνε LNG ακολουθεί παγκοσμίως μια ανοδική πορεία σε μια προσπάθεια αύξησης της ανταγωνιστικότητας μέσα από «καθαρότερες» περιβαλλοντικά λύσεις.
Κίνητρα ανταγωνιστικότητας
Με εμφανή την προτεραιότητα που δίνονται σε θέμα τα ασφαλείας και βιωσιμότητας σε ολόκληρη την ναυτιλιακή βιομηχανία, η ΕΕ αντιμετωπίζει τις νέες προκλήσεις με καινοτόμες πρωτοβουλίες και προγράμματα υιοθέτησης νέων τεχνολογιών. Μεταξύ αυτών εντάσσεται και η πρόταση σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) μεταξύ των ναυτιλιακών βιομηχανιών και της Ευρώπης με πρόβλεψη για κάθε ένα ευρώ που θα επενδύεται σε έρευνα και ανάπτυξη στη ναυτιλιακή τεχνολογία, να επιδοτείται άλλο ένα από την Ευρώπη προς την ίδια κατεύθυνση.
Παράλληλα, το Πρόγραμμα Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (TEN-T) προβλέπει την διάθεση ποσού που αγγίζει τα 2,5 εκατ. ευρώ για την χρηματοδότηση μελετών για την χρήση και την προώθηση του LNG ως ναυτιλιακού καυσίμου στην Ανατολική Μεσόγειο (Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία). Σκοπός είναι να εναρμονιστούν οι εθνικές ναυτιλίες με τις επιταγές της ΕΕ για βιώσιμη ανάπτυξη (μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, θείου κλπ) αλλά και να εξοικονομήσουν τα κράτη πόρους από την χρήση ενός πιο οικονομικού καυσίμου.
Συγκεκριμένα όσον αφορά στην Ελλάδα, η επένδυση ανέρχεται σε 600,000 ευρώ προκειμένου να εκπονηθεί μελέτη για την χρήση και την προώθηση του υγροποιημένου φυσικού αερίου στις θαλάσσιες μεταφορές. Βασικός στόχος είναι να αναδειχθούν οι τρόποι μείωσης των ρύπων από τις μεταφορές αλλά και του κόστους προμήθειας καυσίμων για τη ναυτιλία προτάσσοντας το φυσικό αέριο ως βασικό οικολογικό καύσιμο μειωμένου κόστους για την ναυτιλία. Στο σχέδιο θα ενταχθούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη όπως είναι ομάδες stakeholders και φορείς προκειμένου από κοινού να κάνουν την τεχνική και οικονομική ανάλυση ώστε να αναπτύξουν ένα επαρκές δίκτυο υποδομών LNG για να εξυπηρετούνται οι θαλάσσιες μεταφορές στο Αιγαίο. Θέματα όπως είναι οι βελτιώσεις σε λιμάνια, τα σημεία ανεφοδιασμού, οι εμπορικοί στόλοι, τα ναυπηγεία κλπ θα τεθούν επί τάπητος με σκοπό να γίνουν ουσιαστικές εισηγήσεις στην ελληνική κυβέρνηση ώστε να δημιουργηθεί ένα νομικό και θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέψει την ανάπτυξη των υποδομών και την προώθηση του LNG στην ελληνική ναυτιλία.
Η συμβολή στην οικονομία
Σύμφωνα με ευρωπαϊκή μελέτη (Oxford Economics Study) που παρουσίασαν οι ενώσεις πλοιοκτητών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στο πλαίσιο της εβδομάδας ναυτιλίας που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στις Βρυξέλλες, η συμβολή της ναυτιλίας στην ευρωπαϊκή οικονομία ανέρχεται στα 147 δισ. ευρώ ετησίως (2013) και για κάθε 1 δισ. ευρώ δημιουργείται επιπλέον άλλο 1,6 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της Ευρώπης. Ο κλάδος απασχολεί άμεσα 2,2 εκατομμύρια εργαζομένους και κατά το διάστημα 2004-2013, η άμεση απασχόληση αυξήθηκε κατά 25%. Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού κατέχουν το 41,5% της παγκόσμιας αγοράς όπου ξεχωρίζει η ευρωπαϊκή τεχνολογία και τεχνογνωσία ενώ ο ευρωπαϊκός στόλος από το 2005 έως το 2014 αυξήθηκε κατά 72% σε όρους χωρητικότητας.