Παρά το γεγονός ότι στις επαφές ενημέρωσης εταιρειών στα πλαίσια διεθνών ημερίδων του εξωτερικού για θέματα υδρογονανθράκων αρκετές εταιρείες επέδειξαν ενδιαφέρον για τον τρίτο γύρο αδειοδότησης στην κυπριακή ΑΟΖ ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εμπορίου συνέστησε υπομονή! Ταυτόχρονα, ο Δρ Στέλιος Χειμώνας μας σκιαγράφησε το ενεργειακό μοντέλο που οραματίζεται για την επόμενη δεκαετία το υπουργείο.
Κύριε Χειμώνα, σε μια βδομάδα θα έχετε στα χέρια σας τις προτάσεις ενδιαφερόμενων για τον 3ο γύρο αδειοδότησης στην κυπριακή ΑΟΖ. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το ενδιαφέρον που θα δούμε;
Το Υπουργείο, από τις 24 Μαρτίου 2016 που ανακοινώθηκε επίσημα ο 3ος γύρος Αδειοδότησης για τα Ερευνητικά Τεμάχια 6, 8 και 10, είχε επαφές για ενημέρωση των εταιρειών στα πλαίσια διεθνών ημερίδων ενημέρωσης που πραγματοποιούνται στο εξωτερικό για τα θέματα των υδρογονανθράκων. Εταιρείες του τομέα επέδειξαν σημαντικό ενδιαφέρον για τον 3ο γύρο Αδειοδότησης.
Θα συνιστούσα όμως να επιδείξουμε υπομονή έως και τις 22 Ιουλίου 2016, καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων από ενδιαφερόμενες εταιρείες πετρελαίου, όταν και θα έχουμε στα χέρια μας τις αιτήσεις. Μόνο τότε θα γνωρίζουμε τις εταιρείες που πραγματικά ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην κυπριακή ΑΟΖ.
Πως διαμορφώνεται το ενεργειακό τοπίο μετά το ναυάγιο της ενδιάμεσης λύσης και την παραμονή της ΑΗΚ υπό κρατικό έλεγχο;
Η μη επίτευξη συμφωνίας μέσω της διαγωνιστικής διαδικασίας για προμήθεια φυσικού αερίου (ΦΑ) σαν ενδιάμεση λύση δεν θα πρέπει να αποθαρρύνει ούτε να σταματήσει το σχεδιασμό για την ανάπτυξη της αγοράς ΦΑ στην Κύπρο. Αντίθετα, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η εμπειρία που συσσωρεύτηκε τα τελευταία χρόνια μέσα από αυτή τη διαδικασία.
Προς το σκοπό αυτό, το υπουργείο Ενέργειας, σε συνεργασία με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) και τη Δημόσια Εταιρεία Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ) υπέβαλαν σχετική εισήγηση προς το Υπουργικό Συμβούλιο.
Στη βάση αυτής της εισήγησης, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε πρόσφατα την έλευση ΦΑ σε υγροποιημένη μορφή (LNG) το συντομότερο δυνατό. Η προμήθεια LNG θα είναι μόνιμη και μέχρι την τροφοδοσία της εσωτερικής αγοράς ΦΑ από γηγενή κοιτάσματα, θα αποτελεί την αποκλειστική επιλογή τροφοδοσίας. Εξάλλου, όταν καταστεί δυνατή η τροφοδοσία της κυπριακής αγοράς ΦΑ από τα γηγενή κοιτάσματα, θα αποτελέσει εναλλακτική επιλογή που θα διασφαλίζει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.
Κατά την ίδια συνεδρία, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε επίσης την ανάθεση στη ΔΕΦΑ ετοιμασίας σχετικής μελέτης που θα αφορά την ανάλυση των επιλογών για θαλάσσια μεταφορά LNG, από άλλες πηγές πέραν των γηγενών κοιτασμάτων. Παράλληλα, θα πρέπει να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν εκείνες οι υποδομές οι οποίες είναι απαραίτητες, σε πρώτη φάση, ούτως ώστε με την έλευση του υγροποιημένου ΦΑ, να είναι δυνατή η άμεση χρήση του για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής.
Όσον αφορά την ΑΗΚ, η απαίτηση για αποκρατικοποίηση της προήλθε μέσα από το Μνημονιακές υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως γνωρίζεται, η Κυβέρνηση, μετά από συνεννόηση και με την Τρόικα, αποφάσισε να άρει το Διάταγμα το οποίο καθόριζε την ΑΗΚ ως Φορέα υποκείμενο σε αποκρατικοποίηση.
Περιγράψτε μας λίγο το ενεργειακό μοντέλο που οραματίζεστε στο υπουργείο για την Κύπρο στα επόμενα 10 χρόνια.
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω σκιαγραφώντας πολύ σύντομα το σημερινό προφίλ της Κύπρου στον τομέα της ενέργειας: όπως είναι γνωστό το ενεργειακό μας σύστημα είναι μικρό και απομονωμένο, με μεγάλη εξάρτηση σε προϊόντα πετρελαίου και κατά συνέπεια με υψηλό κόστος ενεργειακού εφοδιασμού, το οποίο για το 2014 ανήλθε σε περίπου €1.27 δις. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργεια (ΑΠΕ) αντιπροσωπεύουν περίπου το 9% της συνολικής ακαθάριστης κατανάλωσης ενέργειας της χώρας και περίπου το 8% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η αγορά φυσικού αερίου είναι ανύπαρκτη.
Αυτή τη στιγμή καταβάλλουμε προσπάθειες για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων προκλήσεων στον τομέα της Ενέργειας με απώτερο στόχο τη μείωση του κόστους ενέργειας τόσο στα νοικοκυριά όσο και στις επιχειρήσεις, τονώνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας. Ως εκ τούτου η Κυβέρνηση έχει τροχιοδρομήσει τις ακόλουθες δράσεις: τη θέσπιση νέων κανόνων αγοράς ηλεκτρισμού, την εισαγωγή και χρήση του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, την περαιτέρω προώθηση της χρήσης των ΑΠΕ, την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας, την αξιοποίηση των γηγενών αποθεμάτων φυσικού αερίου και την άρση της ενεργειακής απομόνωσης.
Η υλοποίηση των προαναφερθέντων στόχων, αποτελεί και το όραμα μου για το ενεργειακό μέλλον της χώρας μας για την επόμενη δεκαετία.
Πως βλέπετε το γεγονός ότι πολλοί νέοι στράφηκαν σε σπουδές που έχουν να κάνουν με την εκμετάλλευση φυσικού αερίου και την ενέργεια; Θα δημιουργηθούν τόσες θέσεις εργασίας;
Η Κύπρος για να καταστεί πραγματικά ένας ενεργειακός κόμβος θα πρέπει να επενδύσει και στις ανθρώπινες υποδομές και είναι πραγματικά ευτυχές το γεγονός ότι πολλοί νέοι μας ακολουθούν σπουδές στον τομέα της ενέργειας και σε άλλους συναφείς τομείς. Να πούμε επίσης ότι το Υπουργείο διαθέτει πέραν του €1εκατ. τον χρόνο για χρηματοδότηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, περιλαμβανομένων και υποτροφιών για πτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές.
Θα πρέπει όμως οι νέοι μας να γνωρίζουν ότι η απασχόληση στη βιομηχανία αυτή απαιτεί εξειδίκευση και εμπειρία και επομένως θα πρέπει να επιδιώξουν εκτός από την ακαδημαϊκή κατάρτιση να αποκτήσουν και την απαραίτητη εργασιακή πείρα αλλά και πιστοποίηση και ειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς και επιστημονικά πεδία.