Δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη βδομάδα η Ετήσια Έκθεση της Green Dot Κύπρου στην οποία παρουσιάζονται αναλυτικά τα αποτελέσματα για το 2016 καθώς επίσης οι στόχοι για το 2017.
Όπως αναφέρεται στην Έκθεση ενώ από το 2010 καλύφθηκαν οι στόχοι που ίσχυαν μέχρι το τέλος του 2012, από την 1/1/2013 ισχύουν νέοι στόχοι, οι οποίοι παρουσιάζονται πιο κάτω:
- Ανάκτηση του 60% τουλάχιστον των συσκευασιών
- Ανακύκλωση του 55% τουλάχιστον των συσκευασιών
- Ανακύκλωση του 60% τουλάχιστον του γυαλιού
- Ανακύκλωση του 60% τουλάχιστον του χαρτιού
- Ανακύκλωση του 50% τουλάχιστον του μετάλλου
- Ανακύκλωση του 22% τουλάχιστον του πλαστικού (υπολογίζοντας μόνο ότι ανακυκλώνεται και πάλι σε πλαστικό)
- Ανακύκλωση του 15% τουλάχιστον του ξύλου
Επιπλέον, προστίθεται, η άδεια του Συστήματος προβλέπει αύξηση των συνολικών στόχων ανάκτησης και ανακύκλωσης κατά 5% ανά διετία οπότε για το 2016 ο στόχος ανάκτησης ήταν στο 65% και της ανακύκλωσης στο 60%. Επιπλέον, υπάρχει και στόχος για την ανάκτηση ενέργειας, ύψους 5%.
Τα αποτελέσματα για το 2016 παρουσιάζονται στον πιο κάτω πίνακα.
| |
Γυαλί |
Πλαστικό |
Χαρτί |
Αλουμίνιο |
Χάλυβας |
Ξύλο |
Άλλα |
Σύνολο |
| |
| Δηλωθέντες τόνοι 2016 |
14.394 |
13.644 |
19.212 |
2.453 |
3.162 |
4.749 |
2.707 |
60.320 |
| |
| Υποχρέωση ανάκτησης/τόνοι |
9.356 |
8.868 |
12.488 |
1.594 |
2.055 |
3.087 |
1.760 |
39.208 |
| |
65% |
65% |
65% |
65% |
65% |
65% |
65% |
65% |
| |
| Υποχρέωση |
8.636 |
3.070 |
11.527 |
1.226 |
1.581 |
712 |
1.624 |
36.192 |
| ανακύκλωσης/τόνοι |
60% |
22,5% |
60% |
50% |
50% |
15% |
60% |
60% |
| |
| Ανακυκλωθέντες τόνοι |
6.779 |
6.687 |
33.385 |
745 |
5.058 |
169.05 |
|
52.823 |
| |
| Ποσοστό ανακύκλωσης |
47,10% |
49,01% |
173,77% |
30,36% |
160% |
3,66% |
|
87,57% |
| |
| Πλέονασμα / (Έλλειμα) |
-1,857 |
3,617 |
21,857 |
-482 |
3,478 |
-543 |
|
16,631 |
| ανακύκλωσης |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| % Πλεονάσματος / |
-21.60% |
117.83% |
189.61% |
-39.28% |
220% |
-76.27% |
|
45.95% |
| (% Ελλείματος) |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| Υποχρέωση ανάκτησης |
|
|
|
|
|
|
3,016 |
|
| ενέργειας |
|
|
|
|
|
|
5% |
|
| |
| Ανάκτηση ενέργειας |
|
|
|
|
|
|
1.936
3% |
|
| |
| Ποσοστό ανακύκλωσης |
|
|
|
|
|
|
|
90,78% |
| & ανάκτησης |
|
|
|
|
|
|
|
|
Συνολικά, αναφέρεται, το 2016 συλλέχθηκαν 60,871 τόνοι υλικά, εκ των οποίων οι 24,092 τόνοι ήταν οικιακές συσκευασίες και οι 36,779 εμπορικές συσκευασίες. Οι αντίστοιχες ποσότητες για το 2015 ήταν συνολικά 51,187 τόνοι που αποτελούνταν από οικιακά 23,809 τόνους και εμπορικά 27,378 τόνους. Άρα στη συλλογή είχαμε αύξηση της τάξης του 19% παρά τη μείωση στην κατανάλωση που ήταν της τάξης του 2%.
Από πλευράς ανακύκλωσης, έγινε ανακύκλωση 52,823 τόνων υλικών το 2016 σε σχέση με 47,719 τόνους το 2015, μια αύξηση της τάξης του 11% στην ανακύκλωση. Επιπλέον, με βάση τα νέα δεδομένα αναφορών που ισχύουν στην αδειοδότησή της Green Dot, μια σημαντική ποσότητα χαρτιού που συλλέγεται δεν λογίζεται ως συσκευασία αλλά ως άλλο χαρτί. Το 2016 αυτή η ποσότητα άλλου χαρτιού που ανακυκλώθηκε είναι στους 5,110 τόνους, ενώ το 2015 ήταν 5,143 τόνοι.
Συνολικά έγινε 34.7% υπερκάλυψη του στόχου ανακύκλωσης για το έτος (60%), αλλά και υπερκάλυψη κατά 39.7% του στόχου ανάκτησης για το έτος (65%), που είναι πολύ βελτιωμένα αποτελέσματα σε σχέση με πέρυσι.
Όπως φαίνεται επίσης στον πίνακα, το ξύλο συνέχισε και το 2016 να αποτελεί πρόβλημα αφού παρά το γεγονός ότι η Green Dot έχει ένα διαχειριστή ξύλου, τα αποτελέσματα είναι ακόμη πολύ χαμηλά. Όπως σημειώνεται η Green Dot έφτασε στο 3.56% ανακύκλωσης έναντι του στόχου που είναι 15%. Ταυτόχρονα εκφράζεται η ελπίδα ότι το 2017 θα βελτιωθεί η κατάσταση αφού αναμένεται έγκριση της ανακατασκευής παλέτων ως ανακύκλωση από την αρμόδια αρχή.
Οι στόχοι των μετάλλων και των πλαστικών έχουν υπερκαλυφθεί, όπως επίσης και οι στόχοι του χαρτιού, παρά τη διαφοροποίηση στον τρόπο αναγνώρισης του χαρτιού συσκευασίας που ανακυκλώνεται, αναφέρεται επίσης στην Έκθεση.
Το γυαλί από την άλλη πλευρά, συνεχίζει η ‘Εκθεση, αποτελεί μεγάλη πρόκληση λόγω της σημαντικής αύξησης στους στόχους του (από 15% στο 60%). Έτσι, ενώ η επίδοση του 2016 (47.10%) είναι βελτιωμένη σε σχέση με το 2015 (39.3%), η επίδοση αυτή βρίσκεται ακόμη μακριά από το νέο στόχο (60%).
Για βελτίωση της απόδοσης, επισημαίνεται, βρίσκονται υπό εξέλιξη τόσο νέες συντονισμένες προσπάθειες για βελτίωση της απόδοσης από τους υφιστάμενους κάδους, όσο και η προσθήκη νέων κάδων σε επαγγελματικά υποστατικά που δεν εξυπηρετούνται, σε νέες περιοχές. Για να έχουμε όμως σημαντική βελτίωση στις αποδόσεις, παρατηρείται, θα πρέπει να υποχρεωθούν τα επαγγελματικά υποστατικά να συμμετέχουν στη διαλογή στην πηγή, αφού σημαντικές ποσότητες γυαλιού χάνονται και από υποστατικά που έχουν κάδους ανακύκλωσης αλλά ανακυκλώνουν περιστασιακά και φυσικά και από υποστατικά που έχουν κάδους αλλά δεν συμμετέχουν σχεδόν καθόλου στην ανακύκλωση γυαλιού.
Που στοχεύει η Green Dot το 2017
Οι συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί ιδιαίτερα στις σχέσεις του Συστήματος με τις Τ.Α. καθιστούν και το 2017 μια σημαντική χρονιά, τονίζεται στην έκθεση προσθέτοντας ότι τα κύρια χαρακτηριστικά της περιόδου είναι τα ακόλουθα:
- Οι Τ.Α. έχουν πρόθεση να διατηρούν μικρής διάρκειας συμφωνίες με το Σύστημα (κατά τις υποδείξεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας).
- Οι Δήμοι της Λευκωσίας, προτίθενται να προκηρύξουν διαγωνισμό για τη συλλογή του χαρτιού, αλλάζοντας έτσι τη μορφή συνεργασίας τους με το Σύστημα.
- Οι Τ.Α. με τις οποίες η σχέση με το Σύστημα έχει περιέλθει σε αδιέξοδο, δεν επιδεικνύουν οποιαδήποτε διάθεση εξεύρεσης συμβιβαστικών λύσεων.
- Οι θέσεις που εκφράζει η αρμόδια αρχή ως προς τις υποχρεώσεις του Συστήματος για γεωγραφικές καλύψεις διαφέρει από τις ερμηνείες του Συστήματος για το τι προνοεί ο Νόμος και η Άδεια του Συστήματος.
- Προχωρούν τα προγράμματα ενίσχυσης των υποδομών ανακύκλωσης στους παραλιακούς Δήμους με νέου τύπου εξοπλισμό που χρειάζεται για να εξυπηρετείται και νέου τύπου εξοπλισμό συλλογής.
- Καθυστερούν οι νομοθεσίες για διεύρυνση της Ευθύνης του Παραγωγού στο χαρτί μη συσκευασίας.
- Καθυστερούν οι διαδικασίες για εφαρμογή συστημάτων Πληρώνω όσο Πετώ, ή εφαρμογή υποχρεωτικής διαλογής στην πηγή.
- Το Σύστημα έχει φτάσει σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά ανάκτησης και ανακύκλωσης επί των συνολικών συσκευασιών και έχει ελλείμματα μόνο σε δύο υλικά.
Τα πιο πάνω, σημειώνεται, δημιουργούν ένα ρευστό κλίμα στο οποίο δεν είναι δυνατόν να γίνουν μεγάλοι προγραμματισμοί από το Σύστημα. Με ορίζοντα συμφωνιών με τις περισσότερες αρχές για μερικούς μήνες και με την εκπεφρασμένη πρόθεση να βρεθούν άλλες λύσεις στην πορεία, ο επενδυτικός ορίζοντας του Συστήματος είναι περιορισμένος, αναφέρεται στην Έκθεση εξηγώντας ότι ακόμη και στις περιοχές που τοποθετείται νέος εξοπλισμός και χρειάζεται υποστήριξη με νέου τύπου οχήματα, είναι πολύ αμφίβολο αν το Σύστημα ορθολογικά προγραμματίζοντας θα προχωρήσει σε νέες επενδύσεις για να τα εξυπηρετήσει, λόγω του πολύ περιορισμένου επενδυτικού ορίζοντα.
Επιπλέον, συνεχίζει, οι υψηλές ανακτήσεις σε συνολικές ποσότητες συσκευασιών περιορίζουν τις ανάγκες για προσθήκες νέων περιοχών. Παρά ταύτα έχουν ήδη δρομολογηθεί διαδικασίες για κάλυψη μερικών επιπλέον Κοινοτήτων με σχετικά μεγάλους πληθυσμούς.
Παράλληλα, παρατηρείται, θα δοθούν κίνητρα και σε άλλους μικρούς τοπικούς εργολάβους να εξυπηρετήσουν Κοινότητες της περιοχής τους απευθείας, όπως γίνεται σε περιοχές της Λευκωσίας και της Λεμεσού. Με αυτό τον τρόπο, θα αποκτήσουν και αρκετές νέες Τ.Α. πρόσβαση σε προγράμματα ανακύκλωσης.
«Το Σύστημα εκ των πραγμάτων θα επικεντρωθεί στη βελτίωση της ανάκτησης των υλικών που υπολείπονται των στόχων, δηλαδή το γυαλί και το ξύλο. Για το θέμα του ξύλου θα εντείνουμε την πίεση μας προς το Τμήμα να αποφασίσει αν θα συνυπολογίζεται η ανακατασκευή στην ανακύκλωση, όπως κάνουν αρκετές άλλες χώρες της Ε.Ε.. Για το θέμα του γυαλιού θα αναλάβουμε και άλλες πρακτικές πρωτοβουλίες για αύξηση των ποσοτήτων που ανακτώνται, ώστε να καλυφθεί σταδιακά η διαφορά που έχουμε από τον στόχο, που είναι της τάξης των 2,000 τόνων ανά έτος» καταλήγει η Έκθεση.