Στην ενεργειακή κρίση που βιώνει η Ευρώπη το φετινό χειμώνα αναφέρεται το Bloomberg σε άρθρο του, επισημαίνοντας τις διαφορές ανάμεσα στις βόρειες και τις νότιες χώρες. Ακολουθεί το πλήρες άρθρο που υπογράφει η Λάντκα Μπαουέροβα.
Καθώς το δριμύ ψύχος προκάλεσε ενεργειακές ελλείψεις στη ΝΑ Ευρώπη στις αρχές του έτους, η άρνηση της Βουλγαρίας να εξάγει ηλεκτρισμό αποτέλεσε τυπική συμπεριφορά σε μια περιοχή όπου ο καθένας αναγκάζεται να φροντίζει τον εαυτό του.
Κράτη από την Ελλάδα ως την Ουγγαρία φύλαξαν ποσότητες ηλεκτρισμού τον περασμένο μήνα ως αντίδραση στο εντονότερο κύμα ψύχους της τελευταίας δεκαετίας, αποκαλύπτοντας τις αδυναμίες των αγορών ηλεκτρισμού μιας περιοχής, όπου το ρεύμα θα έπρεπε να ρέει κανονικά. Οι θερμοκρασίες στα Βαλκάνια και στις γύρω χώρες αναμένεται να υποχωρήσουν και πάλι την επόμενη εβδομάδα.
Η αντίδραση υπογραμμίζει τον αγώνα που δίνει η Ε.Ε. για να διασπάσει τα κρατικά σύνορα στον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο, να ενσωματώσει τις αγορές και να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια, περιορίζοντας ταυτόχρονα την εξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα. Αν και πολλές χώρες της ΝΑ Ευρώπης ανήκουν στην Ε.Ε., σημείωσαν αργή πρόοδο για τον εκσυγχρονισμό των μονάδων και των δικτύων σε μια περιοχή όπου οι υποδομές παραγωγής και μεταφοράς ανά κάτοικο είναι περίπου το ένα τρίτο σε σχέση με τα πιο ανεπτυγμένα κράτη της Ευρώπης, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
"Αυτό που βλέπω στα Βαλκάνια είναι ξεκάθαρες ενδείξεις ότι ο καθένας εξασφαλίζει πρώτα τη δική του κατανάλωση και μόνον τότε, αν μπορεί, θα βοηθήσει τους άλλους", δήλωσε ο Άντρας Τοθ, αναπ. δ.σ. της ουγγρικής MVM.
Το ψύχος του Ιανουαρίου περιέκοψε τις προμήθειες σε μια περιοχή όπου κυριαρχεί η ηλεκτροπαραγωγή με άνθρακα και υδροηλεκτρικά, μείωσε τον εφοδιασμό δεκάδων χιλιάδων κατοικιών και αύξησε τις τιμές σε επίπεδα-ρεκόρ. Η Ελλάδα διέκοψε τις εξαγωγές ηλεκτρισμού για δύο ημέρες, ενώ η Ρουμανία περιόρισε τις εξαγωγές της καθώς τα ποτάμια πάγωσαν και ένας πυρηνικός αντιδραστήρας αναγκάστηκε να σταματήσει μετά από βλάβες που υπέστη η γραμμή εφοδιασμού του με ρεύμα υψηλής τάσης.
Η διακοπή των εξαγωγών
Η Βουλγαρία, που κανονικά εξάγει πάνω από το 10% του ηλεκτρισμού της, περιέκοψε τις εξαγωγές για σχεδόν ένα μήνα, ως τις 9 Φεβρουαρίου. Η διακοπή διερευνάται από την Ε.Ε, η οποία δήλωσε ότι θα συναντηθεί με τους Βούλγαρους την επόμενη εβδομάδα σχετικά με το αν η χώρα παραβίασε ευρωπαϊκούς κανόνες.
Η Βουλγαρία έδρασε με βάση το εθνικό της ενεργειακό δίκαιο και "δεν ανησυχεί προς το παρόν" για την επιθεώρηση της Ε.Ε., δήλωσε ο Πέτιο Ιβάνωφ, διευθύνων σύμβουλος της κρατικής Bulgarian Energy Holding. Η χώρα θα απαντήσει σε όποιες ερωτήσεις της υποβληθούν επισήμως, πρόσθεσε.
Η Ε.Ε. έχει υποβάλει μια πρόταση που θα υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να αναπτύσσουν προληπτικά σχέδια δράσης για τέτοιες έκτακτες περιπτώσεις, σύμφωνα με τον Φλόριαν Ερμακόρα, εκπρόσωπο της Κομισιόν για τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού. Τα κράτη στη συνέχεια θα πρέπει να συμφωνήσουν ώστε τα σχέδια αυτά να προσφέρουν διαφάνεια και στενότερη συνεργασία.
Τη στιγμή που οι παλιές υποδομές αποτελούν αιτία ανησυχίας, το βασικό εμπόδιο για την ενσωμάτωση των αγορών της περιοχής είναι η διαρκής πολιτική δυσπιστία μεταξύ των χωρών, σύμφωνα με τον Τζούλιαν Πόπωφ, μέλος του European Climate Foundation και πρώην υπουργό Περιβάλλοντος της Βουλγαρίας. Κάθε φορά που λιγοστεύουν οι προμήθειες αερίου, οι πολιτικοί των κρατών αυτών πανικοβάλλονται και διατάζουν την παύση των εξαγωγών, κάτι που πλήττει τους εμπόρους, δήλωσε.
"Έτσι δημιουργείται το κλασσικό δίλημμα του φυλακισμένου - οι χώρες αρχίζουν να σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους", κατέληξε.
Αργή πρόοδος
Το "πρασίνισμα" των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, οι διασυνδέσεις αερίου και οι μονάδες αποθήκευσης στη ΝΑ Ευρώπη αποτελούν προτεραιότητα για την ενεργειακή ένωση. Οι διασυνδέσεις πρέπει να βελτιωθούν σε χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ουγγαρία που εξαρτώνται κυρίως στη Ρωσία, τόνισε η Ε.Ε. σε επικοινωνία της.
Η πρόοδος είναι αργή. Η βουλγαρική ΝΕΚ έχει χρέος 1,9 δις. δολαρίων λόγω του ακυρωμένου σχεδίου κατασκευής πυρηνικού σταθμού με τη Ρωσία, αγωνίζεται να κατασκευάσει νέα ισχύ και να αναβαθμίσει τις υφιστάμενες μονάδες. Η Σερβία, που επιδιώκει να γίνει μέλος της Ε.Ε., αναβαθμίζει τρεις μεγάλους σταθμούς, αλλά πρέπει πρώτα να αποσύρει παλιές θερμικές μονάδες. Επίσης, οι διασυνδέσεις φυσικού αερίου μεταξύ της Σερβίας, της Βουλγαρίας και της Ελλάδας περιμένουν να κατασκευαστούν.
"Η βαλκανική χερσόνησος σίγουρα έχει πρόβλημα με τις πεπαλαιωμένες υποδομές", δήλωσε η Οτίλια Νταντ, αναλύτρια στην Teneo Intelligence. "Τα ενεργειακά έργα χρειάζονται μεγάλα κεφάλαια, αλλά η μακροπρόθεσμη φύση τους δεν συμβαδίζει με τον πολιτικό κύκλο".
ΠΗΓΗ: energypress.gr