Υπηρεσία Ενέργειας: Ο φρουρός της αγοράς

Ο πρώτος πυρήνας της Υπηρεσίας Ενέργειας δημιουργήθηκε το 1979 μέσα στα πλαίσια της παροχής τεχνικής βοήθειας από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP). Ωστόσο, η σύσταση της Υπηρεσίας Ενέργειας έγινε πολύ αργότερα, το 2003 και από τότε εργάζεται με προσήλωση για τη βέλτιστη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ενέργειας.

Όπως εξηγεί ο διευθυντής της υπηρεσίας, Κωνσταντίνος Ξήχειλος αποστολή τους είναι η διαμόρφωση και υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα της ενέργειας με στόχο την προώθηση μέτρων και πολιτικών που αποσκοπούν στη βέλτιστη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και την αξιοποίηση των εγχώριων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι κυριότερες δράσεις που υλοποιεί η Υπηρεσία Ενέργειας για επίτευξη των πιο πάνω στόχων αφορούν την αποτελεσματική εποπτεία της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, την εισαγωγή ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά ηλεκτρισμού, τη δημιουργία των απαραίτητων ενεργειακών υποδομών, καθώς και την υλοποίηση των εθνικών σχεδίων δράσεις που αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας και την προώθηση των εγχώριων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
 
Κύριε Ξήχειλε, ποιες οι προτεραιότητες της υπηρεσίας σήμερα; 
Οι προτεραιότητες της Υπηρεσίας Ενέργειας είναι (α) η υλοποίηση των Εθνικών Σχεδίων Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και την Εξοικονόμηση Ενέργειας (ΕΞΕ), ούτως ώστε να επιτευχθούν οι υποχρεωτικοί στόχοι που έχουν τεθεί για τη χώρα μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2020, και (β) η διαμόρφωση της ενεργειακής μας στρατηγικής για την ενέργεια και το κλίμα για την περίοδο μέχρι το 2030 και 2040.  Μέσα στα πλαίσια αυτά είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τόσο η ανάπτυξη των ΑΠΕ όσο και η προώθηση της ΕΞΕ αποτελεί βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης, αφού αποτελούν τους δύο βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους θα πρέπει να στηριχθούμε για να δημιουργήσουμε μια βιώσιμη, χαμηλή σε άνθρακα και φιλική προς το περιβάλλον οικονομία.  Ένας τέτοιος σχεδιασμός θα μας εξασφαλίσει ασφάλεια στον ενεργειακό εφοδιασμό και ανταγωνιστικότητα.
 
Έχουν γίνει αρκετές κινήσεις με στόχο τη διόρθωση των τιμών. Θα δούμε άλλες κινήσεις προς όφελος του καταναλωτή;
Όσον αφορά τη τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος σημειώνεται ότι μετά από Ρυθμιστικές Αποφάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου και λόγω μείωσης των τιμών των καυσίμων, η μέση τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για τους διμηνιαίους καταναλωτές του Δεκεμβρίου 2015 και τους μηνιαίους για τους καταναλωτές Ιανουαρίου 2016 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) μειώθηκε κατά περίπου 40,6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Με την εφαρμογή του νέου μοντέλου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρισμού που προωθείται, επιδιώκεται η δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού και πίεση των τιμών προς τα κάτω, με την είσοδο νέων παιχτών τόσο στην παραγωγή όσο και στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και θα επιτρέπεται σε όλους τους καταναλωτές να μπορούν να επιλέγουν προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας και  «προϊόντα» που να  ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες τους.
 
Να αναμένουμε άλλες επενδύσεις με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας; 
Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλο ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές κυρίως για έργα που σχετίζονται με την αιολική ενέργεια και την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού με τη χρήση Φωτοβολταϊκών (ΦΒ) πλαισίων. Στο παρόν στάδιο βρίσκεται σε εξέλιξη η υλοποίηση μεγάλων Φωτοβολταϊκών πάρκων, συνολικής δυναμικότητας 40ΜW που έχουν επιλεγεί μέσα από τη μειοδοτική διαδικασία που έγινε το 2013 και τα οποία αναμένεται να τεθούν σε εμπορική λειτουργία μέχρι τις αρχές του 2017. Μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένους έχει επίσης επιδειχθεί για την υλοποίηση των δύο καινοτόμων ηλιοθερμικών έργων τα οποία εξασφάλισαν χρηματοδότηση κάτω από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα NER300 και για τα οποία το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε ατομικά καθεστώτα στήριξης.  Επιπρόσθετα, τα τελευταία χρόνια, με την προώθηση από την Κυβέρνηση των καθεστώτων στήριξης για net-metering και Αυτοπαραγωγή, προσφέρεται η δυνατότητα στον κάθε τελικό καταναλωτή να γίνει ταυτόχρονα και παραγωγός, επενδύοντας στο δικό του ΦΒ σύστημα το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες του, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό δραστικά το λογαριασμό ηλεκτρισμού.
 
Τι γίνεται τελικά με το θέμα της εγκατάστασης των εταιρειών πετρελαιοειδών; 
Προς συμμόρφωση με την απόφαση της Κυβέρνησης για την απομάκρυνση των εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών από το παραλιακό μέτωπο της Λάρνακας, έχουν απομακρυνθεί όλα τα υγρά καύσιμα από τις εγκαταστάσεις της ΚΕΤΑΠ και οι δεξαμενές καθαρίζονται ώστε να είναι έτοιμες για την αποξήλωση. Αναμένεται η έκδοση πολεοδομικής άδειας από το Δήμο Λάρνακας για κατεδάφιση/ αποξήλωση των δεξαμενών, μετά από Γνωμάτευση της Περιβαλλοντικής Αρχής η οποία αναμένεται να εκδοθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου.  Όσον αφορά τη μεταστέγαση των εγκαταστάσεων των εταιρειών πετρελαιοειδών, οι εταιρείες αποδέχθηκαν τους βασικούς όρους εκμίσθωσης γης για ανέγερση νέων τερματικών πετρελαιοειδών που τους προσφέρθηκαν από το Υπουργείο στην Ενεργειακή και Βιομηχανική Περιοχή Βασιλικού. Για τις εγκαταστάσεις υγραερίου, οι τέσσερις κύριες εταιρείες που εμπορεύονται υγραέριο αποφάσισαν τη σύσταση κοινοπραξίας για την ανέγερση κοινής εγκατάστασης εισαγωγής, αποθήκευσης και διαχείρισης υγραερίου, και προχωρούν οι διαδικασίες για εγγραφή της εταιρείας/κοινοπραξίας στον Έφορο Εταιρειών. Ακολούθως θα υποβληθεί αίτημα στην Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού για έγκριση της σύστασης και λειτουργίας της εταιρείας. Επίσης, οι εταιρείες είναι στη διαδικασία οριστικοποίησης του βασικού σχεδιασμού του έργου για να υποβληθεί στο Υπουργείο.