Στην Πέγεια της Πάφου και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή «Αγιοβούνι», θα κατασκευαστεί η πρώτη μεγάλη βιοκλιματική ανάπτυξη με σχεδόν μηδενική (ΝΖΕ, Near Zero Energy) κατανάλωση Ενέργειας στην Κύπρο. Πρόκειται για το έργο Aetheria Heights, που ανήκει σε εταιρεία συμφερόντων του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας, Γιώργου Βασιλείου (George Vassiliou LTD).
Το έργο, το κόστος του οποίου υπολογίζεται στα €80 εκατ. ευρώ, έλαβε πρόσφατα το πράσινο φως από την Περιβαλλοντική Αρχή και οι εργασίες κατασκευής του αναμένεται να αρχίσουν στα μέσα του 2017. Βάσει του σχεδιασμού, το έργο αφορά τη δημιουργία βιοκλιματικού οικισμού (ΝΖΕ) με σύνθετες στρατηγικές αναπτύξεις, ενώ στόχος του είναι η μηδενική κατανάλωση ενέργειας. Πιο αναλυτικά αφορά:
Α. Τη δημιουργία Ερευνητικού Κέντρου με επίκεντρο ενδιαφέροντος την μελέτη πανίδας και χλωρίδας, καθώς και κλιματικά δεδομένα της περιοχής του Ακάμα. Το κέντρο αυτό θα στεγάζεται παράρτημα του The Cyprus Institute.
B. Την κατασκευή Κέντρου Αποκατάστασης (Rehabilitation Center), το οποίο θα στοχεύει στον ιατρικό τουρισμό. Πιο συγκεκριμένα, το εν λόγω κέντρο θα επισκέπτονται ασθενείς, κυρίως από την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, οι οποίοι μετά από κάποια επέμβαση, θα χρειάζονται αποκατάσταση για κάποιους μήνες. Όπως εκτιμά η εταιρεία, το κλίμα και το υψόμετρο της συγκεκριμένης περιοχής, θεωρούνται εξαιρετικά κατάλληλα για το σκοπό αυτό.
Κατασκευή Village Square.
Στο έργο περιλαμβάνεται επίσης η κατασκευή κεντρικής πλατείας με χώρους έκθεσης κυπριακής χειροτεχνίας και τέχνης, εξωτερικό αμφιθέατρο, κέντρο ευεξίας, εστιατόριο και mini market. Όπως μας επισημάνθηκε, το συγκεκριμένο κομμάτι θα αναπτυχθεί σε μικρή κλίμακα, ώστε να εξυπηρετεί τις καθημερινές ανάγκες των ενοίκων του οικισμού, και μην έρχεται σε ανταγωνισμό με την κοινότητα της Πέγειας.
Το οικιστικό κομμάτι
Η τελευταία χρήση του έργου αφορά το οικιστικό κομμάτι. Η ανάπτυξη θα αποτελείται από περίπου 90 - 100 αυτόνομες βίλες και 140 διαμερίσματα. Και το συγκεκριμένο κομμάτι είναι σχεδιασμένο να λειτουργεί με μηδενική κατανάλωση ενέργειας.
Πρώτος ΝΖΕ οικισμός στην Κύπρο
Το έργο Aetheria Heights αποτελεί τον πρώτο ΝΖΕ (Net Zero Energy) οικισμό στην Κύπρο. Η πρόθεση των ιδιοκτητών του έργου είναι όπως ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η λειτουργία της προτεινόμενης ανάπτυξης διέπεται από τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης σε όλα τα στάδια και επιμέρους αντικείμενα της ανάπτυξης. Προτείνεται περιβαλλοντικά φιλικός σχεδιασμός, πράσινες τεχνολογίες κατασκευής, ορθή διαχείριση νερού, λυμάτων και απορριμμάτων, κατάλληλη επιλογή και χρήση υλικών κατασκευής και κυρίως μειωμένη, μέχρι και μηδενική κατανάλωση ενέργειας.
Καινοτόμο έργο υψηλής ενεργειακής απόδοσης
Το έργο έλαβε το πράσινο φώς για συμμετοχή του στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ZERO-PLUS στα πλαίσια του Horizon2020, που αφορά στα κτήρια με υψηλή Ενεργειακή Απόδοση (H2020-EE-2015-1-PPP). Η συμμετοχή του Aetheria Heights στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ZERO-PLUS το διαφοροποιεί έντονα από άλλες μεγάλες αναπτύξεις παρόμοιας κλίμακας στην Κύπρο. Η διαφορά αυτή οφείλεται στον καινοτόμο και ερευνητικό χαρακτήρα του Έργου, στους στόχους επίτευξης χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας και χρήση εναλλακτικών πηγών παραγωγής ενέργειας σε επίπεδο πιλοτικών κατοικιών και οικισμού και στην ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά την κατασκευή και λειτουργία του οικισμού.
Στο ερευνητικό Πρόγραμμα ZERO-PLUS συμμετέχουν 4 case studies οικισμών από 4 διαφορετικές χώρες της Ευρώπης (Ιταλία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο και Κύπρος) με διαφορετικούς τρόπους δόμησης, κλιματικά δεδομένα, και ενεργειακή κατανάλωση. Στο πρόγραμμα πέραν από τα 4 case studies οικισμών και τις εταιρίες υψηλής τεχνολογίας ενεργειακών συστημάτων, συμμετέχουν σημαντικά Ευρωπαικά ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα όπως:
1. National and Kapodistrian University of Athens
2. Technische Universität München
3. Ben-Gurion University of the Negev
4. University of Perugia
5. Oxford Brookes University
6. The Cyprus Institute
7. Technical University of Crete
Το πρόγραμμα ZERO-PLUS έχει τους ακόλουθους στόχους:
- Επίτευξη κατανάλωσης ενέργειας σε κατοικίες στα επίπεδα του ΝΖΕ (Net Zero Energy) 0-20 kWh / m² ανά έτος, σε σύγκριση με το σημερινό μέσο όρο 70-230 kWh / m2 ενέργειας ανά έτος και τουλάχιστον 50 kWh / m² ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ανά έτος θα παράγονται, κατά μέσο όρο, στον οικισμό NZE.
- Μεγαλύτερη ενεργειακή αποδοτικότητα μπορεί να επιτευχθεί με την βελτίωση της διαχείρισης της παραγωγής ενέργειας κτηρίων και οικισμού.
- Το κόστος των NZE οικισμών θα πρέπει να μειωθεί κατά τουλάχιστον 16%, σε σύγκριση με το κόστος συμβατικών συστημάτων ιδίας απόδοσης
- Να εξασφαλιστεί ότι τα αποτελέσματα αυτού του έργου θα έχουν αντίκτυπο στον κλάδο των κατασκευών, καθώς τελικός στόχος είναι η υιοθέτηση από την αγορά των λύσεων που αναπτύχθηκαν σε αυτό το έργο μέχρι το έτος 2018.
Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα προνοεί λύσεις και προτάσεις για σημαντική μείωση των εκπομπών CO2 κατά τη διάρκεια της κατασκευής συστημάτων και κτηρίων, χρήση υλικών φιλικών προς το περιβάλλον, τελειώματα και υλικά πλακοστρώσεων και ασφαλτοστρώσεων με μειωμένο σφράγισμα εδάφους, έτσι ώστε η όλη ανάπτυξη να έχει τις ελάχιστες δυνατές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Η συμμετοχή του προτεινόμενου Έργου Aetheria Heights στο Ευρωπαικό Πρόγραμμα ZERO-PLUS στα πλαίσια του Horizon2020, το διαφοροποιεί έντονα από άλλες μεγάλες αναπτύξεις παρόμοιας κλίμακας στην Κύπρο. Η διαφορά αυτή οφείλεται στον καινοτόμο και ερευνητικό χαρακτήρα του Έργου, στους στόχους επίτευξης χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας και χρήση εναλλακτικών πηγών παραγωγής ενέργειας σε επίπεδο πιλοτικών κατοικιών και οικισμού και στην ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά την κατασκευή και λειτουργία του οικισμού. H συμμετοχή του Έργου στο ZERO-PLUS προϋποθέτει την τήρηση αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων στην ολοκλήρωση των αρχιτεκτονικών, στατικών, ηλεκτρολογικών και μηχανολογικών μελετών, κτιρίων και οικισμού, έτσι ώστε να τηρηθεί ο στόχος έναρξη εργασιών τον Φεβρουάριο2017. Αναμένεται η στήριξη των διαφόρων Αρμοδίων Φορέων στην αδειοδότηση του Έργου, καθώς αντίστοιχα Έργα στην Ευρώπη τυχαίνουν μέγιστης υποστήριξης και προώθησης μιας και αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση και χαράζουν τον δρόμο για αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη της οικοδομικής βιομηχανίας.
Η Μελετητική ομάδα του Έργου περιλαμβάνει τo Διεθνούς φήμης Μελετητικό Γραφείο EDSA για το Masterplan and Landscape, καθώς και αξιόλογα γραφεία και μελετητικούς Οίκους στην Κύπρο όπως, το Αρχιτεκτονικό Γραφείο Antoniades+Eleftheriou UDSarchitects, το Γραφείο Περιβαλλοντικών και Υδρολογικών Μελετών I.A.CO, το Γραφείο A.L.A. Planning και το Γραφείο HYPERSTATIC Engineering.