Το 2004 κάποιοι πίστεψαν στο όραμα για τη δημιουργία ενός συνδέσμου που θα αφορούσε αποκλειστικά τον χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Το όραμα αυτό δικαιώθηκε αφού ο ΣΕΑΠΕΚ εξελίχθηκε σε ένα καταξιωμένο επαγγελματικό Σύνδεσμο που αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα των ΑΠΕ στον πολιτειακό χώρο. «Είμαστε ενταγμένοι στην ΟΕΒ και σε συνεργασία μαζί της οργανώνονται τα περισσότερα από τα επιμορφωτικά μας προγράμματα, τα οποία είναι από τις σημαντικότερες προσφορές του συνδέσμου στα μέλη και γενικότερα στην κοινωνία», εξηγεί ο πρόεδρος του ΣΕΑΠΕΚ, Φάνος Καραντώνης.
Κύριε Καραντώνη ποιοι είναι οι στόχοι του ΣΕΑΠΕΚ;
Οι στόχοι του ΣΕΑΠΕΚ είναι πολυσύνθετοι. Όπως είναι ευνόητο στοχεύει στην προάσπιση και προβολή των συμφερόντων των μελών του Συνδέσμου καθώς και στην προώθηση των ΑΠΕ γενικότερα, με τη μεγαλύτερη δυνατή διείσδυση τους στο ενεργειακό σχεδιασμό της Κύπρου και της ορθολογικής εκμετάλλευσης των ενεργειακών πόρων.
Ο Σύνδεσμος προσπαθεί να πετύχει την επιστημονική και επαγγελματική αναβάθμιση των μελών του, ελέγχει την ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουν στην αγορά, επιδιώκει την προάσπιση των οικονομικών και επαγγελματικών συμφερόντων τους και την βελτίωση των όρων άσκησης του επαγγέλματος με την συλλογή και παροχή πληροφοριών προς τα μέλη. Συμμετέχει ενεργά στις διαβουλεύσεις με τις αρμόδιες αρχές για καθορισμό πολιτικής στον κλάδο της ενέργειας και εκπροσωπεί τα μέλη του σε κοινοβουλευτικές επιτροπές κατά τη διάρκεια συζητήσεων για τον κλάδο.
Ο ΣΕΑΠΕΚ έχει συμβάλει ενεργά όλα αυτά τα χρόνια στη δημιουργία ενός υγιούς επενδυτικού περιβάλλοντος με σκοπό την ενθάρρυνση και διεύρυνση των τεχνολογιών ΑΠΕ στη χώρα μας. Κύριο μέλημα μας ήταν, είναι και θα είναι η απλοποίηση των διαδικασιών και η μείωση της γραφειοκρατίας με στόχο την εύκολη πρόσβαση του κάθε καταναλωτή στην εκμετάλλευση των ενεργειακών αγαθών που πλούσια και χωρίς κόστος μας παρέχει η φύση. Τα μέλη του συνδέσμου χαιρετίζουν και υποστηρίζουν με σθένος τα καθεστώτα στήριξης, γνωστά ως Σχέδια Χορηγιών, που εξαγγέλλει η πολιτεία από το 2007 μέχρι και σήμερα.
Τι εταιρείες είναι μέλη του συνδέσμου και σε ποιο κοινό στοχεύουν;
Τα μέλη του ΣΕΑΠΕΚ είναι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, είτε μέσα από την εφαρμογή είτε μέσα από την εμπορία αυτών. Πιο συγκεκριμένα οι τεχνολογίες αυτές είναι τα Φωτοβολταϊκά Συστήματα, Ηλιακά Θερμικά, Μικρά Αιολικά, Βιομάζα, Γεωθερμία και Αντλίες Θερμότητας. Οι προσφορά των υπηρεσιών μας απευθύνεται στο ευρύτερο καταναλωτικό κοινό, εφόσον η κοινωνία στο σύνολο της έχει κατατάξει την ηλεκτρική, θερμική και ψυκτική ενέργεια ως βασικά αγαθά. Όλα τα υποστατικά στη χώρα, οικιακά, εμπορικά και βιομηχανικά, είναι καταναλωτές ενέργειας και ως εκ τούτου μπορούν και είναι ωφέλιμο για αυτά να εκμεταλλεύονται τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Πέραν από το καταναλωτικό κοινό, οι τεχνολογίες ΑΠΕ προσελκύουν σε παγκόσμια κλίμακα το ενδιαφέρον του επενδυτικού κόσμου. Η χώρα μας χαίρει μία εκ των υψηλότερων βαθμών ηλιοφάνειας στον πλανήτη και είναι ένας από του κύριους λόγους που πρωτοπορούμε μέχρι σήμερα στις εφαρμογές ηλιακών θερμικών συστημάτων για την κάλυψη των βασικών αναγκών ζεστού νερού χρήσης στα κτίρια μας. Αυτό που μας χάρισε απλόχερα η φύση δεν είναι αρκετό. Παράλληλα χρειαζόμαστε ένα υγιές και σταθερό επενδυτικό περιβάλλον δομημένο πάνω σε ένα μακροχρόνιο Εθνικό Σχέδιο Δράσης.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες του συνδέσμου σήμερα;
Κύρια προτεραιότητα του Συνδέσμου μας σήμερα είναι η δημιουργία του πλαισίου πολιτικής που θα ενθαρρύνει τη χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η Ενεργειακή Στρατηγική της χώρας στον τομέα των ΑΠΕ πρέπει να έχει στόχο και όραμα τα οποία να στηρίζονται από την εκτελεστική, την νομοθετική και τη ρυθμιστική εξουσία. Οι ισορροπίες είναι λεπτές και εύθραυστες στον ενεργειακό χάρτη και ως εκ τούτου οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να διαβουλεύονται με σύνεση και συναίνεση για το κοινό καλό. Με τη ενεργή και θετική συμμετοχή μας στο διάλογο και τις διαβουλεύσεις στα πλαίσια χάραξης πολιτικής εξυπηρετούμε τα συμφέροντα των μελών αλλά και της χώρας στο σύνολο.
Πόσο έχει βελτιωθεί η επίγνωση και η ενημέρωση γύρω από τον κλάδο σας τα τελευταία χρόνια;
Από την ίδρυση του ΣΕΑΠΕΚ και μέχρι σήμερα έχουν γίνει βήματα προόδου στον κλάδο μας. Δυστυχώς όμως δεν είναι αρκετά και η προσπάθεια πρέπει να ενισχυθεί και να εντατικοποιηθεί σε όλες τις κατευθύνσεις. Η ενεργειακή παιδεία και περιβαλλοντική συνείδηση απουσιάζει από τον Κύπριο καταναλωτή παρόλο που σαν χώρα πρωτοπορούμε παγκοσμίως στη χρήση των ηλιακών συλλεκτών για το Ζεστό Νερό Χρήσης στα υποστατικά μας. Η καλλιέργεια των στοιχείων αυτών ξεκινά από μικρές ηλικίες και εκεί είναι που πρέπει να επικεντρωθούμε, στην επόμενη γενιά, στο μέλλον. Ελπίζουμε ότι με στοχευμένες δράσεις μπορούμε να τα καταφέρουμε, φτάνει αυτό να γίνει συλλογικά και όχι μόνο με ιδιωτικές πρωτοβουλίες.
Ποιες είναι οι βασικότερες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Ποια τα ποσοστά παραγωγής και κατανάλωσης για την κάθε μια;
Οι βασικές μορφές ΑΠΕ στην Κύπρο είναι:
i. Ηλιακή Θερμική
Τα γνωστά σε όλους ηλιακά θερμικά που πλέον δια νόμου επιβάλλεται η εγκατάσταση τους σε όλα τα υποστατικά για τις ανάγκες Ζεστού Νερού Χρήσης. Η εν λόγω τεχνολογία αναπτύχθηκε στην Κύπρο από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 και η χώρα κατέχει την πρώτη θέση στην ΕΕ κατά αναλογία πληθυσμού στην εγκατάσταση και χρήση της τεχνολογίας αυτής. Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία καλύπτει ένα ποσοστό πέραν του 3% για τους στόχους που απορρέουν από τις συμβατικές υποχρεώσεις της ΚΔ μέχρι το 2020.
ii. Φωτοβολταϊκή
Τα Φωτοβολταϊκά Συστήματα χρησιμοποιούν ηλιακή ενέργεια για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία μπορεί να εγχυθεί στο δίκτυο, να αποθηκευτεί σε μπαταρίες και να χρησιμοποιηθεί για ιδιοκατανάλωση. Η εγκατάσταση των ΦΒ Συστημάτων έχει αυξηθεί ραγδαία την τελευταία δεκαετία, κυρίως λόγω των καθεστώτων στήριξης του κράτους. Η δραματική μείωση του κόστους, κυρίως λόγω παραγόντων οικονομίας κλίμακας της συγκεκριμένης τεχνολογίας, έχει επίσης ενισχύσει την διείσδυση τους στην παγκόσμια αγορά.
iii. Αιολική
Τα αιολικά συστήματα αξιοποιούν την αιολική ενέργεια για την παραγωγή ηλεκτρικής. Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας είχε σοβαρό οικονομικό πλεονέκτημα εν σχέση με τις υπόλοιπες τεχνολογίες ΑΠΕ, γι’ αυτό και η μεγάλη διείσδυση των συστημάτων αυτών ιδιαίτερη στην κεντρική αι βόρεια Ευρώπη.
iv. Βιομάζα
Η διαχείριση και εκμετάλλευση οργανικών αποβλήτων για την παραγωγή βιοαερίου και εν μέσω της καύσης αυτού την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Από στοιχεία του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου για το έτος 2015, η εγκατεστημένη ισχύς των τεχνολογιών ΑΠΕ που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια έχει ως εξής,
i. Φωτοβολταϊκά: 76.5MW
ii. Αιολικά: 157.5MW
iii. Βιομάζα: 9.7MW
Από στοιχεία του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου για το έτος 2015, η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια των τεχνολογιών ΑΠΕ έχει ανέλθει στο 8.5% επί της συνολικής κατανάλωσης. Αναλυτικά,
i. Φωτοβολταϊκά: 125,920MWh (2.8%)
ii. Αιολικά: 221,398MWh (4.9%)
iii. Βιομάζα: 37,211MW (0.8%)